باشگاه خبرنگاران جوان - سید محمدعلی صدری‌نیا مجری «مردم‌دار»، درباره تجربه تولید این برنامه تلویزیونی که به مناسبت سالگرد شهادت آیت‌الله ابراهیم رئیسی تولید شده، توضیح داد: «ما در فصل سوم برنامه «ملک سلیمان» که برای سالگرد حاج قاسم تولید شده بود پژوهشی انجام دادیم و دریافتیم معمولا در چنین مناسبت‌هایی برنامه‌ها به سمت خاطره گویی صرف می‌روند. تلاش شد در این برنامه یک گام فراتر برداریم و به همین دلیل سراغ ۱۰ موضوع درباره حاج قاسم سلیمانی رفتیم و هر شب به یک موضوع پرداختیم. نتیجه مثبت این کار باعث شد تا چنین چارچوبی را برای تولید ۷ قسمت برنامه «مردم‌دار» نیز در نظر بگیریم.»

او افزود: «برنامه «مردم‌دار» با تمرکز ویژه بر شخصیت و کارنامه شهید رئیسی، ۷ موضوع مختلف حول محور شخصیت ایشان را طراحی کرده که هرکدام نمایانگر یکی از ابعاد مختلف زندگی و فعالیت‌های ایشان بود است. هدف ما از تولید این برنامه فراتر از صرفا بیان خاطرات است بلکه به طور خاص، ما به مسائلی پرداخته‌ایم که به مباحث اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشور مرتبط می‌شود. هر قسمت گفتگوها، آیتم‌ها، مستندات و... در خدمت موضوع هر قسمت در نظر گرفته شده است.»

صدری‌نیا ادامه داد: «این برنامه فرصتی است تا بتوانیم از زاویه‌های مختلف به شهید رئیسی نگاه کنیم و در موقعیت‌های حساس کشور به بررسی دقیق‌تر نقش ایشان در حکومت داری و مقابله با بحران‌ها بپردازیم.»

او به چالش‌هایی که در دعوت از مهمانان مختلف وجود داشت اشاره کرد و افزود: «چون برنامه در مورد شهید رئیسی و عملکرد ایشان است و دستگاه‌ها و نهاد‌های مختلف دخیل بودند، هماهنگی‌ها و رایزنی‌ها برای دعوت مهمان چالش‌های زیادی داشت. با این حال، تلاش شد تا برنامه در شان و جایگاه شهید رئیسی تولید شود و تمامی بحث‌ها و گفت‌و‌گو‌ها بر اساس رویکردی علمی و تحلیل گرانه پیش برود، به گونه‌ای که از کلیشه‌ها و آمارگویی‌های معمول پرهیز شود.»

این مجری- کارشناس توضیح داد: «این برنامه با مشارکت سازمان فرهنگی هنری اوج، بنیاد شهید دکتر سید ابراهیم رئیسی و شبکه سه سیما تولید شده است. بخش‌های مختلف دخیل در این پروژه، با نگاهی ویژه به اهمیت موضوع، بر آن شدند تا جمعی از مهم‌ترین چهره‌های کشور از جمله سران قوا و دیگر مسئولان برجسته را به برنامه دعوت کنند تا پای صحبت‌های آنان بنشینیم.»

صدری‌نیا در همین زمینه گفت: «فرایند پیش‌تولید این برنامه نزدیک به یک ماه به طول انجامید. بخش قابل توجهی از این فرایند، علاوه بر طراحی، تولید و امور فنی، به صورت همزمان صرف هماهنگی با مهمانان شد. با توجه به اهمیت نخستین سالگرد شهادت رئیس‌جمهور و جمعی از مسئولان کشور، دستگاه‌ها و نهاد‌های مختلف هرکدام برنامه‌های جداگانه‌ای داشتند. به همین دلیل، هماهنگی حضور مهمانان نیازمند رایزنی‌های گسترده و پیگیری‌های دقیق بود. با تلاش‌های صورت گرفته، این هماهنگی‌ها تا حد قابل قبولی انجام شد و شرایط برای حضور چهره‌های شاخص کشور در برنامه فراهم آمد.»

او با تاکید بر این که تلاش شد برنامه در شان مقام شهید رئیسی باشد گفت: «تمامی هماهنگی‌ها و برنامه ریزی‌ها با همین نگاه شکل گرفت. طبیعی است که حضور مهمانانی در این سطح، نیازمند هماهنگی‌های پیچیده‌تر و تلاش‌های مضاعف است. با این حال، با توجه به اینکه این برنامه برای پخش در ایام نخستین سالگرد شهادت رئیس جمهور مردمی و جمعی از مسئولان عالی رتبه کشور تولید شد، تمام تلاش‌ها معطوف بر آن بود برنامه‌ای در شان این بزرگواران تهیه شود؛ برنامه‌ای که در سطحی متناسب با مقام شهید رئیسی و یارانش از نظر مهمانان، گفت‌و‌گو‌ها و مباحث ارائه شده باشد.»

صدری‌نیا در پاسخ به این که نقشه راه برای انجام گفت‌و‌گو‌ها چطور طراحی شد، گفت: «تیم تولید با همکاری نزدیک با مهمانان و متخصصان مختلف، سعی کرده فضای گفت‌و‌گو‌های برنامه تا حد ممکن از کلیشه‌ها و پاسخ‌های سطحی دور بماند. در این برنامه، ما بیشتر به سمت سوالاتی رفتیم که هم پرسش‌های عمومی مردم را نمایندگی کند و هم نگاه تخصصی‌تری به مسائل داشته باشد. مثلا درباره دوران مدیریت شهید رئیسی در قوه قضائیه و مبارزه با فساد، سوالاتی پرسیده شد تا هم از نگاه عمومی و هم از منظر کارشناسی اقدامات تحلیل شوند.»

او در پاسخ به این پرسش که آیا سوالات از پیش در اختیار مهمانان قرار می‌گرفت یا صرفا کلیات موضوع مطرح می‌شد، گفت: «معمولا در گفت‌و‌گو‌های سیاسی این تجربه وجود دارد که نحوه هماهنگی بسته به نوع و شخصیت مهمان متفاوت است. برخی از مهمانان با آمادگی ذهنی بالایی در برنامه حاضر می‌شوند و نیازی به دریافت سوالات ندارند. در مقابل، برخی دیگر برای آنکه بتوانند نسبت به ابعاد گفت‌و‌گو‌ها پیش مطالعه یا تاملی داشته باشند، ترجیح می‌دهند اطلاعاتی درباره محور‌های بحث داشته باشند. از آنجا که در هر قسمت از برنامه به موضوعی خاص پرداخته می‌شود، طبیعی بود که مهمانان علاقمند باشند در جریان کلیت گفت‌و‌گو قرار بگیرند تا با اشراف کامل‌تر به سوالات پاسخ دهند.»

او در ادامه تصریح کرد: «با این حال، تلاش ما بر آن بوده است که فضای برنامه صمیمی و پویا باشد و گفت‌و‌گو‌ها به صورت طبیعی و بر اساس روند بحث پیش برود؛ نه آنکه صرفا محدود به چارچوبی از پیش تعیین شده و باشد.»

صدری‌نیا درباره ساختار برنامه و نحوه انتخاب موضوعات آن عنوان کرد: «از ابتدا تصمیم بر این بود هر قسمت از برنامه با یک تیتر و موضوع مشخص طراحی شود تا محتوای ویژه‌ای را پوشش دهد. این ایده در جلسات اتاق فکر و سردبیری شکل گرفت و طی بررسی‌ها و واکاوی‌های دقیق، به پختگی رسید.»

او افزود: «تلاش شد موضوعاتی انتخاب شوند که مبتنی بر کارنامه، عملکرد و شخصیت شهید دکتر سید ابراهیم رئیسی در مقاطع مختلف مسئولیت‌های ایشان از ابتدای انقلاب تا زمان شهادت باشد. در این روند، دو محور اصلی مورد توجه قرار گرفت؛ نخست، مرور کارنامه کاری شهید رئیسی و دوم، موشکافی مفاهیم، کلیدواژه‌ها و مضامینی که خود ایشان در سال‌های اخیر بار‌ها بر آنها تاکید داشته است.»

مجری برنامه «مردم‌دار» ادامه داد: «برای نمونه، وقتی از موضوع «شهید رئیسی و فسادستیزی» سخن گفته می‌شود، طبیعی است که این انتخاب برآمده از سابقه ایشان در مسئولیت‌هایی، چون معاون اولی قوه قضاییه، ریاست سازمان بازرسی کل کشور، دادستانی کل و در نهایت ریاست قوه قضاییه باشد. بخشی از جامعه نیز ایشان را به همین شاخصه می‌شناخت.»

صدری‌نیا همچنین گفت: «در موضوعات دیگر نیز همین رویکرد لحاظ شده است؛ از جمله نگاه شهید رئیسی به سیاست خارجی، کار جهادی، تحول در ساختار اجرایی، کارآمدی نظام، توجه به مقاومت و همچنین تلاش برای ایجاد وحدت اجتماعی. تمام این محور‌ها برگرفته از سوابق اجرایی ایشان و نیز نکات پرتکرار در سخنان‌شان بوده است. در نهایت، این ۷ موضوع به عنوان ستون‌های محتوایی برنامه انتخاب شد.»

سید محمدعلی صدری‌نیا درباره ساختار اجرایی «مردم‌دار» توضیح داد: «این برنامه با هدف استفاده بهینه از زمان، تلاش دارد تا در قالبی فشرده، اما پربار به مخاطب ارائه شود. زمان برنامه زیر ۶۰ دقیقه است و یکی از اهداف کلیدی ما این بود که در مدتی محدود، بیشترین و موثرترین محتوای ممکن به مخاطب ارائه شود. به همین دلیل، تلاش شده تا برنامه صرفا به یک گفتگوی مفصل محدود نشود، بلکه اجزا و آیتم‌های متنوعی در کنار آن طراحی و اجرا شود.»

وی افزود: «هر قسمت از برنامه شامل چند بخش است که همدیگر را تکمیل می‌کنند. برای نمونه، هر شب برنامه با آیتمی با عنوان «داستان او» آغاز می‌شود. در این بخش، ابتدا تصویری کلی از موضوع مورد بحث به مخاطب ارائه می‌دهیم؛ مثلا اگر موضوع درباره ارتباط شهید رئیسی با مردم باشد، تلاش می‌کنیم شرایط اجتماعی زمان آغاز دولت ایشان، نحوه تعامل او با مردم و تصاویر ماندگار این ارتباط را بازسازی کنیم.»

این برنامه ساز به دیگر بخش‌های برنامه اشاره کرد و گفت: «در آیتمی دیگر با عنوان «به روایت»، هر شب یک شاهد عینی در حدود ۴ دقیقه، خاطره یا روایت مشخصی از یکی از مقاطع مسئولیت شهید رئیسی را بیان می‌کند. این بخش کمک می‌کند تا برنامه وارد لایه‌های کمتر دیده شده از زندگی و عملکرد ایشان شود. در بخش «چند لحظه با او»، هر شب یک ویدئوی آرشیوی، کمتر دیده شده یا حتی منتشر نشده از شهید رئیسی یا افرادی که درباره او صحبت می‌کنند، پخش می‌شود. به عنوان مثال، در شبی که موضوع بحث ارتباط ایشان با مردم است، بخشی دیده نشده از مواجهه ایشان با مردم به نمایش درمی‌آید. در شب مرتبط با سیاست خارجی نیز ممکن است گفتگویی منتشر نشده در این حوزه پخش شود.»

سید محمدعلی صدری‌نیا در پایان گفت: «این آیتم‌ها به شکل پویا و متناسب با موضوع هر قسمت طراحی شده‌اند. یعنی متناسب با هر موضوع، آیتم‌های اختصاصی دیگری نیز طراحی شده و در هر قسمت به برنامه اضافه می‌شود. هدف این است مخاطب در طول حدود ۵۰ دقیقه‌ای که با برنامه همراه است، تنها یک گفتگوی خشک و طولانی نبیند، بلکه با برنامه‌ای خوش ریتم، چند لایه و متنوع رو به رو شود که در نهایت به او کمک کند نسبت به آن موضوع خاص، به یک جمع بندی روشن برسد.»

«مردم‌دار» محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج با همکاری بنیاد شهید رئیسی و شبکه سه‌سیما است و استودیو بیست و دو مجری طرح این ویژه برنامه را برعهده دارد.

دختر تبریز؛ خاطرات یک معلم انقلابی در دوران جنگ