به گزارش گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، ۱۸ میلیون نفر؛ این عدد حالا به کلیدواژه تازه سیاست‌های رفاهی ایران تبدیل شده است. حذف یارانه سه دهک پردرآمد جامعه بر اساس مصوبه مجلس در قانون بودجه ۱۴۰۴ اقدامی است که به نام عدالت اجتماعی اجرا خواهد شد، اما در عمل ممکن است سرنوشت پیچیده‌ای پیدا کند، زیرا هم بیم خطای آماری و هم خطر دامن زدن به نارضایتی عمومی وجود دارد.

چرا یارانه پردرآمد‌ها حذف می‌شود

یارانه نقدی که از سال ۱۳۸۹ با هدف حمایت از مردم در برابر گرانی انرژی پرداخت می‌شود، امروز به رقمی ناچیز تبدیل شده که با این وجود دولت همچنان هر ماه هزینه سنگینی برای آن می‌پردازد؛ هزینه‌ای که بخش زیادی از آن به جیب ثروتمندان هم می‌رود.دولت چهاردهم استدلال می‌کند پرداخت یارانه به پردرآمد‌ها هیچ توجیهی ندارد و باید منابع آن به اقشار ضعیف‌تر برسد بر همین اساس مجلس در قانون بودجه ۱۴۰۴ تکلیف کرده است که یارانه دهک‌های هشتم، نهم و دهم حذف شود.

ملاک برای حذف یارانه دهک‌های بالا چیست

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی معیار‌هایی را برای شناسایی پردرآمد‌ها اعلام کرده است، خانوار‌هایی که ارزش املاک و مستغلاتشان بیش از ۳۵ میلیارد تومان باشد. خانوار‌هایی که خودرویی با ارزش بالای ۳ میلیارد تومان دارند. خانوار‌هایی که درآمدشان از سقف تعیین‌شده توسط سامانه‌های مالیاتی، بانکی و بیمه‌ای عبور می‌کند، خانوار‌هایی که تراکنش‌های بانکی سنگین دارند، خانوار‌هایی که اقامت دائم خارج از کشور دارند یا بیش از پنج سفر خارجی در یک سال انجام داده‌اند.

این معیار‌ها در ظاهر مشخص‌اند، اما پرسش اصلی این است که آیا اجرای آنها بدون خطا امکان‌پذیر است یا خیر. تجربه‌های گذشته نشان داده است بسیاری از خانوار‌های متوسط یا حتی کم‌درآمد، به دلیل یک اشتباه آماری یا اطلاعات ناقص در فهرست پردرآمد‌ها قرار گرفته‌اند.

راه‌های استعلام و اعتراض

برای کاهش ابهام دولت چهار روش برای بررسی دهک اقتصادی خانوار‌ها معرفی کرده است:

۱. مراجعه به سامانه hemayat.mcls.gov.ir

۲. شماره‌گیری کد دستوری USSD (#کدملی۴۳۸۵۷۴)

۳. تماس با تلفن گویای وزارت رفاه (۰۲۱-۶۳۶۹)

۴. مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +۱۰

خانوار‌هایی که یارانه‌شان قطع می‌شود می‌توانند اعتراض خود را از طریق سامانه آنلاین یا تلفنی ثبت کنند با این حال هنوز مشخص نیست که این اعتراض‌ها با چه سرعتی بررسی می‌شوند و چقدر روند رسیدگی شفاف خواهد بود.

نگرانی‌های جدی در اجرای طرح

تصمیم دولت برای حذف یارانه پردرآمد‌ها با چند نگرانی اساسی همراه است از جمله خطای محاسباتی، پایگاه‌های داده کشور هنوز کامل و یکپارچه نیستند همین موضوع احتمال حذف اشتباهی خانوار‌های متوسط را بالا می‌برد.

ابهام در تعریف ثروت، آیا صرف داشتن ملکی گران‌قیمت به معنای درآمد بالا و توان مالی زیاد است؟

پیامد اجتماعی، حذف یارانه خانوار‌هایی که در مرز دهک هفتم و هشتم قرار دارند می‌تواند احساس بی‌عدالتی و نارضایتی ایجاد کند.

موافقان این طرح معتقدند پرداخت یارانه به ثروتمندان یک بی‌عدالتی آشکار است به باور آنها، خانواری که درآمد‌های چند ده میلیونی دارد یا مالک خانه‌های میلیاردی هستند نباید همچنان یارانه دریافت کند. از نگاه این گروه حذف یارانه پردرآمد‌ها امکان افزایش یارانه دهک‌های پایین را فراهم می‌کند و در نهایت به نفع عدالت اجتماعی خواهد بود.

آزمون بزرگ دولت چهاردهم

به گزارش آنا،حذف یارانه سه دهک پردرآمد از یک سو می‌تواند به نقطه عطفی در سیاست‌های حمایتی کشور تبدیل شود و از سوی دیگر زمینه‌ساز بحرانی تازه باشد. سرنوشت این طرح به سه عامل بستگی دارد، دقت در شناسایی خانوارها، شفافیت در اجرا و سرعت در رسیدگی به اعتراض‌ها است.

دولت چهاردهم اکنون در آزمونی حساس قرار دارد اگر این اصلاح با دقت و عدالت اجرا شود می‌تواند به گامی مثبت در جهت بازسازی اعتماد عمومی تبدیل شود، اما اگر خطا‌ها و ابهام‌ها بر روند طرح غلبه کنند، دوباره همان پرسش قدیمی در ذهن مردم شکل خواهد گرفت، آیا عدالت واقعاً اجرا شد.

انتهای پیام/

تنش آبی در تابستان ۱۴۰۳ بسیار کمتر از تابستان گذشته خواهد بود