باشگاه خبرنگاران جوان ـ صدها سال است که زیره سیاه به سبد غذایی ساکنان آسیا و اروپا راه پیدا کرده است؛ به طوری که بسیاری از مردم از آن برای بهبود طعم انواع غذاها استفاده می‌کنند. علاوه بر این، مدت‌ها است که از خواص زیره سیاه در طب سنتی برای درمان بعضی از بیماری‌ها استفاده می‌شود و همچنین طبع زیره سیاه خیلی گرم و خشک است‌.

اگرچه داروهای شیمیایی و صنعتی تأثیر سریع‌تری روی بدن دارند، اما درمان به وسیله طب گیاهی، هنوز هم طرفداران پر و پا قرصی دارد. هنوز می‌توان افرادی را دید که ترجیح می‌دهند بدنشان را در مقابل خشاب‌های قرص و کپسول‌های صنعتی قرار ندهند و با گیاهان دارویی، سلامت خود را حفظ کنند.

زیره سیاه، یکی از اسلحه‌های طرفداران طب گیاهی در برابر بیماری‌ها به حساب می‌آید. ادویه‌ای که سرشار از مواد مغذی و خواص درمانی مختلف می‌باشد. تأثیر این ماده روی بیماری‌های متعددی، از سرطان گرفته تا التهاب روده، اثبات شده است. این گیاه با ارزش، نقش پررنگی در سبد غذایی ایرانیان دارد. کاربرد زیره سیاه هم در سفره‌های غذا و هم در نوشیدنی‌های مورد استفاده مردم کشورمان قابل توجه است.

ارزش غذایی زیره سیاه

زیره سیاه دارای طیف گسترده‌ای از مواد مغذی ضروری است. یک قاشق غذاخوری (۶/۷ گرم) از این ادویه مواردی اعم از کالری: ۲۲/۳، پروتئین: ۱/۳ گرم، چربی: ۰/۹ گرم، کربوهیدرات: ۳/۳ گرم، فیبر: ۲/۶ گرم، کلسیم: ۴۶ میلی‌گرم، آهن: یک میلی‌گرم، منیزیم: ۱۷ میلی‌گرم، فسفر: ۳۸ میلی‌گرم و پتاسیم: ۹۰ میلی‌گرم در اختیار بدن قرار می‌دهد.

کاهش التهاب

التهاب یکی از واکنش‌های طبیعی بدن است. اما اگر برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، خطر ابتلاء به بعضی از بیماری‌ها مثل بیماری التهابی روده (IBD)، بیماری قلبی، زوال عقل و آرتریت (مشکلات مفصلی) را افزایش می‌دهد. زیره سیاه از خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی قوی برخوردار است و به همین دلیل می‌تواند التهاب را در بدن کاهش دهد.

بهبود هضم

بسیاری از مردم از زیره سیاه برای درمان مشکلات گوارشی مثل سو هاضمه و زخم معده استفاده می‌کنند. محققان در تحقیقات انگشت‌شمار خواص زیره سیاه برای معده را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده‌اند که روغن این ادویه با شل کردن ماهیچه صاف دستگاه گوارش به رفع علائم سو هاضمه کمک می‌کند.

در یک مطالعه آزمایشگاهی، اسانس زیره سیاه از رشد باکتری‌های مضر در روده جلوگیری کرد، اما باکتری‌های مفید را دست‌نخورده باقی گذاشت. باکتری‌های مفید روده در تولید مواد مغذی نقش دارند، التهاب را کاهش می‌دهند، هضم را بهبود می‌بخشند و از سلامت سیستم ایمنی حمایت می‌کنند. در مطالعه دیگری هم مشاهده شد که عصاره زیره سیاه می‌تواند با هلیکوباکتر پیلوری (باکتری ایجادکننده زخم معده) مبارزه کند.

به طور دقیق مشخص نیست که زیره سیاه از طریق چه مکانیسمی به رفع مشکلات گوارشی کمک می‌کند. از سوی دیگر، بسیاری از تحقیقات روی حیوانات یا در محیط‌های آزمایشگاهی انجام شده‌اند. بنابراین، برای اینکه بهترین طریقه مصرف زیره سیاه برای معده مشخص شود، به مطالعات بیشتری نیاز است. برای مصرف زیره سیاه می‌توانید از دکتر تغذیه مشورت بگیرید.

تأثیر مثبت روی قلب و خون

زیره سیاه می‌تواند یک کنترل‌کننده بسیار مؤثر برای پارامترهای موجود در خون باشد. این گیاه می‌تواند قند خون را تا حد قابل توجهی کاهش دهد، فشار خون را از طریق کنترل انقباض سرخرگ‌ها تعدیل کند و سطح کلسترول خوب موجود در خون (HDL) را نیز افزایش دهد و از این طریق، مانع گرفتگی عروق و بیماری‌های قلبی نیز شود.

کاهش وزن

از خواص زیره سیاه برای لاغری شکم و کاهش وزن هم می‌توان بهره برد. عصاره این ادویه شاخص توده بدنی (BMI) و درصد چربی بدن را کاهش می‌دهد. محققان معتقدند که زیره سیاه به دلیل ایجاد تغییرات مثبت در باکتری‌های روده به حفظ تناسب اندام کمک می‌کند. باکتری‌های روده در تنظیم هورمون‌ها، متابولیسم چربی و اشتها نقش دارند.

منبع: مهر

از پخش برنامه «محفل» به پنج زبان مختلف تا بین‌المللی شدن صالح مهدی‌زاده قاری نوجوان