باشگاه خبرنگاران جوان – محبوبه کباری- استراتژیک‌ترین پروژه ریلی کشور یعنی راه‌آهن چابهار ـ زاهدان به مراحل نهایی خود رسیده و در حال حاضر در فاز پایانی قرار دارد؛ به‌طوری‌که طبق آخرین آمارهای اعلام‌شده، پیشرفت این پروژه به بیش از ۸۴ درصد رسیده و به گفته مسئولان، ان‌شاءالله تا پایان سال این پروژه به بهره‌برداری می‌رسد.

این مسیر ریلی بخشی از کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال–جنوب است و نقش مهمی در اتصال بندر چابهار به شبکه ریلی داخلی ایران دارد.

این خط آهن استراتژیک به طول ۶۳۴ کیلومتر و با ارزش روز بیش از یک‌ونیم میلیارد دلار، نقش کلیدی در اتصال بندر شهید بهشتی به شبکه ریلی کشور و کشورهای آسیای میانه و اوراسیا دارد. به گفته مجری طرح، در این پروژه عظیم تاکنون حدود ۴۰ دستگاه تونل به طول مجموع ۱۷ کیلومتر استفاده شده است.

طبق آخرین آمارهای اعلام‌شده، با افتتاح این خط، چابهار به‌عنوان یک دروازه مهم ترانزیتی برای کشورهایی مانند افغانستان و کشورهای آسیای میانه مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

همسایگان ایران نیز پیگیر تکمیل این خط ریلی هستند

اخیراً در جلسه هماهنگی اجرای راه‌آهن چابهار ـ زاهدان، فرزانه صادق وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد که این خط ریلی «شاهرگ ارتباطی کشور» است و محدود به سیستان و بلوچستان نمی‌شود.

او تأکید کرد که این مسیر کشور را «به آب‌های آزاد وصل می‌کند» و اهمیت استراتژیک آن برای ترانزیت ملی و بین‌المللی بسیار بالاست.

صادق اعلام کرده که در کمتر از سه ماه اخیر، ۵۰ کیلومتر ریل‌گذاری در مسیر خاش–ایرانشهر انجام شده است؛ که به گفته او نماد «همت و تلاش کارگران، پیمانکاران و مهندسان» است.

او همچنین با اشاره به کشورهای همسایه مانند هند و پاکستان عنوان کرد که «همسایگان ایران پیگیر تکمیل این خط ریلی هستند»، چراکه برای ترانزیت منطقه‌ای اهمیت بسیاری دارد.

وی بیان داشت: هم‌اکنون زیرسازی پروژه خاش–ایرانشهر انجام شده و زیرسازی پروژه نیکشهر–ایرانشهر باید با سرعت بیشتری پیش برود.

وزیر راه و شهرسازی اضافه کرد: زیرسازی بیش از ۱۳۰ کیلومتر از مسیر تا پایان آذر به پایان خواهد رسید و ایستگاه‌های راه‌آهن خاش، نیکشهر و زاهدان نیز تا پایان دی‌ماه به اتمام می‌رسند.

وی ابراز امیدواری کرد که تا پایان امسال کل پروژه و ایستگاه‌ها قابل بهره‌برداری شوند.

تخصیص ۱۳ همت به پروژه راه‌آهن چابهار ـ زاهدان

گفتنی است هزینه ساخت این راه‌آهن بسیار قابل‌توجه بوده است؛ به‌طوری‌که در برخی گزارش‌ها عنوان شده که حدود ۱.۵ میلیارد یورو برای ساخت آن صرف خواهد شد.

همچنین در این راستا، هوشنگ بازوند مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور اظهار کرد: اگرچه قطعات ۵ و ۶ مسیر «شرایط سختی دارند»، اما ریل‌گذاری از دو سو آغاز شده است.

او اشاره کرد که از بودجه تخصیص داده‌شده برای پروژه، تاکنون بخش قابل‌توجهی هزینه شده است؛ به‌طوری‌که در سفر قبلی رئیس‌جمهور به سیستان و بلوچستان، ۲۷ هزار میلیارد تومان برای پروژه‌های حمل‌ونقل استان تصویب شده بود و تاکنون حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان (۱۳ همت) از آن به این پروژه اختصاص یافته است.

مدیرعامل گفته است که خرید ۱۷ هزار تن ریل برای قطعه خاش–ایرانشهر انجام شده و برای آن مبلغ زیادی (به نقل از بازوند، «۱۵۰۰ میلیارد تومان») هزینه شده است.

رکورد ۳۵۰۰ متر ریل‌گذاری روزانه در مسیر چابهار ـ زاهدان ثبت شد

همچنین پیش از این عباس خطیبی معاون ساخت و توسعه راه‌آهن، بنادر و فرودگاه‌ها اظهار داشت: ریل‌گذاری ۵۰ کیلومتر مسیر راه‌آهن چابهار–خاش در مهرماه امسال نماد اهتمام دولت چهاردهم برای تکمیل کریدور ریلی شرق کشور است.

وی افزود: با حمایت‌های مؤثر سازمان برنامه و بودجه و پیگیری‌های مستمر ارکان وزارت راه و شهرسازی، توانستیم در ماه گذشته با شتابی چشمگیر، عملیات ریل‌گذاری در مسیر چابهار–خاش را به بیش از ۵۰ کیلومتر برسانیم؛ رقمی که تاکنون در هیچ‌یک از طرح‌های ریلی کشور سابقه نداشته است.

خطیبی ادامه داد: حتی در برخی روزها رکورد ۳۵۰۰ متر ریل‌گذاری روزانه نیز به ثبت رسیده است. پیشرفت فیزیکی کلی این طرح تاکنون از مرز ۸۴ درصد عبور کرده و با تداوم تأمین اعتبارات، انتظار می‌رود تا پایان امسال بخش باقی‌مانده مسیر نیز به بهره‌برداری برسد.

خطیبی با بیان اینکه از ابتدای امسال تاکنون بیش از ۱۰ همت منابع مالی در این طرح هزینه شده است، گفت: پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال حداقل ۶ همت دیگر به آن تزریق شود. این سطح از تأمین مالی بیانگر اراده ویژه دولت برای سرعت‌بخشی به اتمام طرح‌های زیربنایی حمل‌ونقل، به‌ویژه در بخش ریلی است.

معاون ساخت و توسعه راه‌آهن، بنادر و فرودگاه‌ها در پایان خاطرنشان کرد: راه‌آهن چابهار ـ زاهدان با طول ۶۳۴ کیلومتر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین طرح‌های زیربنایی شرق ایران، بندر استراتژیک چابهار را به شبکه سراسری ریلی متصل خواهد کرد و نقشی بنیادین در توسعه حمل‌ونقل، جابه‌جایی کالا و رونق اقتصادی سواحل مکران و استان سیستان‌ و بلوچستان ایفا می‌کند.

براساس این گزارش، مسیر ریلی چابهار–زاهدان نه‌فقط برای اقتصاد داخلی ایران مهم است، بلکه در نقشه ترانزیتی منطقه به‌عنوان شاهراهی برای صادرات و ترانزیت کشورهای مرکزی و جنوبی آسیا مطرح شده است.

با تکمیل این خط، ایران می‌تواند موقعیت استراتژیک خود را در کریدورهای ترانزیتی منطقه‌ای تقویت کرده و نقش مهم‌تری در نقل‌وانتقال کالا بین هند، آسیای میانه و اروپا داشته باشد.

همچنین این راه‌آهن می‌تواند محرک رشد اقتصادی در استان سیستان و بلوچستان و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، به‌ویژه در بخش زیرساخت و لجستیک باشد. این پروژه در درازمدت می‌تواند به یکی از ستون‌های اصلی شبکه ترانزیتی منطقه‌ای تبدیل شود؛ مسیری که نه‌تنها برای ایران، بلکه برای کشورهای همسایه نیز اهمیت استراتژیک دارد.

ایران‌خودرو بلاتکلیف بین دولت و بخش خصوصی