به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، سلسله نشست‌های بررسی مسائل توسعه تئاتر در ایران در روز سوم با هدف توسعه تئاتر و نقش اصناف با حضور کامبیز نوروزی، حقوق دان و پژوهشگر حوزه رسانه و آرام محضری، نمایش نامه نویس به میزبانی علیرضا نراقی به بیان نقش اصناف در تئاتر، حضور سازمان یافته هنرمندان در تشکل‌های این حوزه، انتقادات وارده به نقش اصناف در تئاتر، جایگاه نهادی خانه تئاتر و دیگر انجمن‌های صنفی و ارائه راهکار‌های اصولی و مناسب در سالن همایش‌های تئاترشهر برگزار شد.

کامبیز نوروزی، حقوق دان و پژوهشگر حوزه رسانه در ابتدا بیان کرد: تئاتر در ایران هنر جوانی است، تمامی نهاد‌های اجتماعی از جمله انواع رشته‌های فرهنگ و هنر زمانی قواعد حقوقی و اخلاقی شان کشف می‌شود که استمرار پیدا کند. این استمرار هم به معنای ۱۰ یا ۱۵ سال نیست. تئاتر از سال‌های ۱۳۰۸ به بعد در ایران شکل گرفت، محبوبیت عامه نداشت یعنی زنان در آن دوران نمی‌توانستند در تئاتر اجرا کنند در دهه ۴۰ نیز اتفاقاتی می‌افتد و جریانی پیش می‌آید که تئاتر، تئاتر روشن فکری می‌شود. در ادامه تئاتر شکل دیگری به نام تئاتر لاله زاری شکل می‌گیرد که طر

وی افزود: حدود بیش از یک دهه بعد از انقلاب تئاتر رکود سنگینی دارد و از اوایل دهه ۷۰ تئاتر آرام رشد می‌کند. بیان این فرآیند به این معناست که تئاتر هنر جوان است و اگر محموعه‌ای از قواعد حقوقی و اخلاق حرفه‌ای در این حوزه تعریف نشده است نباید بسیار تعجب کرد، به اعتقاد من طبیعی است. افزایش کمی گروه‌های تئاتر نیز بد نیست. نمی‌توان در میان این کمیت‌ها انتظار داشت که ما ۵۰ تا بیضایی یا سمندریان داشته باشیم، بلکه همیشه از این کمیت‌ها تعدادی کار با کیفیت بیرون می‌آید.

تئاتر، هنری پرهزینه و کم درآمد

نوروزی در ادامه گفت: تئاتر رشته پر هزینه و کم درآمدی است، یک فیلم سینمایی می‌تواند در دنیا صد‌ها میلیون دلار درآمد داشته باشد، اما اگر تئاتری چندین ماه هم بر صحنه هم باشد، چنین درآمدی ندارد. تئاتر‌هایی که گران قیمت و پر هزینه است باید تحت حمایت‌های دولت قرار بگیرد چراکه کار این هنر‌ها ارزش‌های اخلاقی و معنوی تولید می‌کنند و نگاه جامعه را بالا می‌برند و صرفا سرگرم کردن مردم نیست؛ بنابراین دولت باید در این مسیر اهالی تئاتر همراهی کند. به طور مثال در آمریکا بودجه ارکستر‌های سمفونیک آن توسط دولت تامین می‌شود.

به گفته پژوهشگر حوزه رسانه، کار‌های گران قیمت ارزشمند باید توسط دولت حمایت شود، اما در سطح عمومی به اعتقاد من دولت هرچه عقب بنشیند به نفع فرهنگ و هنر است. دولت و سازمان‌های عمومی به ویژه شهرداری‌ها می‌تواند زیرساخت‌های فراوانی ایجاد کند تا گروه‌های تئاتری از آن استفاده کند وگرنه دولت نباید در این حوزه مداخله کند.

آرام محضری، نمایش نامه نویس در ادامه عنوان کرد: وقتی درباره توسعه حرف می‌زنیم باید گفت که امر توسعه چند وجهی است؛ یعنی توسعه فرهنگ، هنر و جامعه چراکه این مسائل به یکدیگر متصل بوده و اثرات رفت و برگشتی به هم دارند. توسعه تئاتر یعنی فراهم کردن شرایطی بهتر برای تولید اجرا جهت دستیابی به این هنر، یعنی فراهم کردن شرایط بهتری در این مسیر. حال این فرآیند نیازمند تلاش هنرمندان این عرصه، دولت مردان و بخش خصوصی است، البته که باید به حضور تماشاگران نیز توجه کرد.

وی افزود: اگر بخواهیم زمینه‌ای برای این شرایط بهتر مهیا کنیم باید گفت که باید دو وجه معنایی و وجهه عملکردی را مدنظر قرار بدهیم. انسان به واسطه زبان و جامعه پذیری و تاریخ مندی محصول معنا است. خانه تئاتر در سال ۱۳۷۸ محصول یک خواسته عمومی در بدنه تئاتر بود که می‌خواستند کار صنفی انجام بدهند.

اهمیت فعالیت‌های صنفی در تئاتر

نوروزی در ادامه نشست بیان کرد: درحال حاضر در قانون نظام صنفی نکته‌ای که میان همه اصناف مشترک است این است که کسانی که نامزد عضویت در هیئت مدیریه اتحادیه هستند باید از گزینش کمیته خارج شوند و به تایید کمیته‌های حکومتی برسند. اما آن چیزی که در حوزه فرهنگ و هنر متفاوت است، این است که انواع رشته‌های فرهنگی و هنری صورت‌های بیان هستند. ما عادت داریم مفهوم آزادی بیان را عمدتا برای مطبوعات و گا‌ها سینما به کار ببریم، اما اصل حقوقی آزادی بیان شامل همه این مسائل فرهنگ و هنر می‌باشد.

وی اظهار کرد: دولت بیشتر نقش مانع دارد، اما از یک طرف دیگر نقش کاتالیزوری هم داشته است. وقتی از جامعه‌ای صحبت می‌کنیم که فرهنگ هفت هزار ساله دارد دارای معنا است و معنای آن این است که ما عصاره یک فرهنگ هفت هزارساله هستیم.

وی در ادامه تاکید کرد: در دهه ۷۰ فرهنگسرا‌ها در تهران ایجاد می‌شوند که باید اهالی فرهنگ و هنر بر آن تئاتر یا موسیقی اجرا کنند و نقش دولت کاتالیزوری خواهد بود. به عنوان یک کشور فارسی زبان منحصر‌به‌فرد هستیم، البته تاجیکستان هم هست، اما جمعیت چندانی ندارد. آن چیزی که انجام می‌دهیم، متعلق به خودمان است. آن چیزی که در ایران شکل گرفته و ریشه دوانده نیازمند زمان است. نخستین چیزی که حوزه فرهنگ و هنر نیاز دارد، آزادی بیان است که نیاز صنفی است نه سیاسی. صنوف فرهنگی و هنری نیازمند آزادی در کلام خود هستند. در حوزه تئاتر، تشکیلات و سالن و مسائل فنی نیاز‌های صنفی اهالی این حوزه است که همت مشترک می‌خواهد. تحقق این مسائل مستلزم یک فرآیند پیچیده و زمان بر است. ما با برگزاری این نشست‌ها تلاش داریم که بگوییم ما در مسیر پیشرفت و تلاش برای شکل گیری و توسعه سازمان‌های صنفی هستیم و در این مسیر حرکت می‌کنیم.

گفتنی است، چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به دبیری خیرالله تقیانی‌پور، از سوم تا سیزدهم بهمن ادامه دارد.

انتهای پیام/

افتتاح ۱۲۰۰ پروژه عمرانی و اقتصادی همزمان با دهه فجر در استان تهران