به گزارش خبرگزاری آنا، تاریخ علم مملو از رویداد‌های مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروز‌ها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز 2 بهمن برابر با 21 ژانویه را ورق می‌زنیم.

***

واکسن آبله

۲۱ ژانویه ۱۷۹۹ میلادی برابر با دوم بهمن ۱۱۷۷، استفاده عمومی از واکسن آبله ادوارد جنر، به‌عنوان اولین واکسن دنیا در مبارزه با یک بیماری مهلک آغاز شد. سال ۱۷۹۶ ادوارد جنر، پزشک انگلیسی آزمایشی را انجام داد که باعث نابودی ویروس می‌شد. او مقداری از چرک آبدانه‌های بازوی دختری شیردوش را که به آبله گاوی- بیماری بسیار نزدیکی به آبله- مبتلا بود استخراج کرد و آن را به بازوی پسربچه‌ای ۸ ساله بدون هیچ عوارض جانبی مایه‌کوبی کرد. این‌گونه جنر نتیجه گرفت که اگر فردی بخواهد دربرابر آبله ایمن شود مجبور است مستقیما درمعرض آن قرار بگیرد. توماس جفرسون، رئیس‌جمهوری آمریکا در سال ۱۸۰۶ طی نامه‌ای به جنر نوشت: «نسل‌های آینده بر پایه تاریخ فقط خواهند دانست که این آبله منفور وجود داشته و به‌دست شما منقرض شده است.» به‌دلیل واکسیناسیون همگانی، سازمان جهانی بهداشت در ۸ می ۱۹۸۰ با تصویب قطعنامه‌ای رسما ریشه‌کنی بیماری آبله را اعلام کرد.

کنکورد

۲۱ ژانویه ۱۹۷۶ میلادی برابر دوم بهمن ۱۳۵۴ خورشیدی، خدمات تجاری هواپیمای فراصوت مسافری با دو پرواز هواپیمای جت کنکورد به‌طور هم‌زمان آغاز شد. یکی فرودگاه هیترو لندن را به مقصد بحرین در خلیج فارس ترک کرد و دیگری از فرودگاه اورلی خارج از پاریس به ریودوژانیرو، برزیل، ازطریق سنگال در آفریقای غربی پرواز کرد. با موتورهایی دو برابر نیرومندتر از جت‌های معمولی، سرعت این هواپیماها دوبرابر سرعت صوت یا عدد ماخ ۲.۰۴ بود و زمان سفر هوایی را در ارتفاع ۱۷هزارو۷۰۰متری به نصف کاهش داد. هزینه هنگفت تولید هواپیماهای کنکورد بین دولت‌های بریتانیا و فرانسه تقسیم شد. چالش‌های فنی، ساخت قاب هواپیما برای مقاومت در برابر فشار شدید ناشی از امواج ضربه‌ای و تحمل دمای بالا ناشی از اصطکاک هوا را شامل می‌شد. کنکورد از پیکربندی بال دلتا برخوردار بود و اولین هواپیمای مسافربری غیرنظامی به‌شمار می‌رفت که به سامانه کنترل پرواز آنالوگ هدایت پرواز با سیم مجهز شد. آخرین پرواز تجاری کنکورد در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۳ بود.

کاشف آسپرین

۲۱ ژانویه ۱۸۶۸ میلادی برابر با دوم بهمن ۱۲۴۶ خورشیدی، فلیکس هافمن، شیمیدان آلمانی و کاشف آسپرین به‌دنیا آمد. هافمن که به‌عنوان شیمی‌دان در شرکت داروسازی بایر آلمان کار می‌کرد در جست‌وجوی یافتن مسکن بهتری برای روماتیسم مزمن پدرش بود که آن را جایگزین استفاده از اسیدسالیسیلیک کند که طعم بدی داشت و باعث ناراحتی معده می‌شد. در ۱۰ آگوست ۱۸۹۷ او با استیل‌کردن اسیدسالیسیلیک با اسیداستیک، یک مشتق به نام استیل‌سالیسیلیک‌اسید تشکیل داد. آزمایش‌های شرکتی نشان داد که این داروی ایمن و موثر برای تسکین درد و کاهش تب است و می‌تواند به‌عنوان داروی ضد التهاب استفاده شود. از سال ۱۸۹۹ این ماده با نام تجاری آسپرین به بازار عرضه شد. نام هافمن در حق ثبت اختراع وجود دارد و او رئیس بخش بازاریابی این دارو شد، اما هیچ سهم مالی از موفقیت جهانی آن دریافت نکرد.

برنده جایزه نوبل فیزیولوژی

کامیلو گُلجی زیست‌شناس مشهور ایتالیایی در چنین روزی سال ۱۹۲۶ درگذشت. او به همراه سانتیاگو رامون کاخال، برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۱۹۰۶ شد. او به خاطر تحقیقات خود در زمینهٔ دستگاه عصبی و ساختار نورون‌ها شناخته می‌شود. گُلجی با استفاده از میکروسکوپ نوری، توانست جزئیات جدیدی از ساختار سلول‌های عصبی را کشف کند که به پیشرفت‌های بزرگ‌تری در علم عصب‌شناسی انجامید.

یکی از مهم‌ترین دستاوردهای گُلجی، کشف اندامکی به نام "گُلجی" است که به مجموعه‌ای از حفره‌های غشایی درون سلول‌ها اشاره دارد. این اندامک نقش مهمی در فرآیندهای سلولی و انتقال مواد دارد و به افتخار او نام‌گذاری شده است. روش‌های نوین رنگ‌آمیزی که او برای مشاهدهٔ ساختارهای سلولی ابداع کرد، امکان بررسی دقیق‌تری از اجزای سلولی را فراهم آورد و به دانشمندان کمک کرد تا بافت‌های عصبی را بهتر بشناسند.

گُلجی همچنین در زمینهٔ بیماری‌هایی مانند مالاریا تحقیقاتی انجام داد و نشان داد که عامل این بیماری یک تک‌یاخته به نام پلاسمودیوم است. او روش‌هایی برای درمان این بیماری ارائه داد و به عنوان یکی از پیشگامان علم عصب‌شناسی و زیست‌شناسی شناخته می‌شود. دستاوردهای او نه تنها در علم پزشکی بلکه در فهم ما از ساختار و عملکرد سیستم عصبی انسان تأثیرگذار بوده است.

انتهای پیام/

۲ بهمن در دنیای علم چه خبر؟