۲۷ دی ماه ۱۴۰۲ بود که اولین جلسه حراج حضوری شمش طلا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران برگزار شد و تاکنون ۸۲ حراج شمش طلا برگزار شده و در مجموع ۱۴ هزار و ۱۱۷ کیلوگرم شمش مورد دادو‌ستد قرار گرفته است.

حراج شمش طلا که اصغر بالسینی سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: تاکنون ۸۲ حراج شمش طلا برگزار شده است و در نتیجه آن بیش از ۶۹ هزار میلیارد تومان ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصاد کشور بازگشته است.

سخنگوی مرکز مبادله در ادامه بیان کرد: حراج شمش به دو شیوه حراج خرد و حراج عمده صورت می‌گیرد. متقاضی خرید می‌تواند در حراج خرد حداقل یک و حداکثر پنج قطعه شمش طلای یک کیلوگرمی خرید کند؛ سقف خرید خرد در هر هفته تقویمی، صرفا پنج قطعه شمش طلای استاندارد خواهد بود. متقاضی خرید در حراج عمده نیز مجاز به خرید حداقل یک و حداکثر چهار بسته شمش طلای استاندارد است؛ هر بسته شمش طلای استاندارد در مرکز مبادله ارز و طلای ایران حاوی پنج قطعه شمش یک کیلوگرمی با عیار ۹۹۵ در هزار است. گفتنی است، سقف خرید عمده در هر هفته تقویمی صرفا ۲۰ قطعه شمش طلای استاندارد است.

خریداران شمش طلا شامل سه گروه می‌شوند

اما متقاضیان خرید شمش طلا مرکز مبادله چه کسانی هستند؟ در همین رابطه هم علی مقدسی رئیس اداره بازار طلای مرکز مبادله پیش از این بیان کرده بود: خریداران شمش طلا، شامل سه گروه می‌شوند و در کنار این سه گروه، یک گروه دیگر (بانک عاملی که از تاییدیه بانک مرکزی برخوردار است)، قرار دارد. هر سه گروه اول خریدار عضو اتحادیه و صنف طلا و جواهر هستند. گروه اول، تولیدکنندگان مصنوعات طلا، گروه دوم، خرده فروشان طلای آبشده و گروه سوم، عمده فروشان شمش طلا هستند و هر شخصی که مجوز و مدارک رسمی مربوط به سه رسته فوق‌الذکر که قابل استعلام از درگاه ملی مجوز‌ها باشد را به مرکز مبادله ارائه دهد، از اجازه ورود به حراج شمش طلا برخوردار می‌شود

گفتنی است، بر اساس آمار و اطلاعات اداره بازار طلای مرکز مبادله ایران، کمترین میانگین قیمت به ازای هر شمش طلای استاندارد برابر با ۳ میلیارد و ۴۰۴ میلیون تومان در حراج شماره یک بوده و بیشتر میانگین قیمت نیز متعلق به حراج شماره ۸۲ با میانگین قیمت ۶ میلیارد و ۹۹۷ میلیون تومان به ازای هر کیلوگرم شمش طلای استاندارد بوده است.

طبق داده‌های منتشر شده، کمترین ارزش ریالی معاملات برای یک جلسه حراج برابر با ۱۸۰ میلیارد و ۱۶۰ میلیون ریال بوده است که در حراج شماره ۲ به ثبت رسید و بیشترین ارزش ریالی معاملات شمش طلا برابر با ۲۶ هزار میلیارد و ۷۴۹ میلیون ریال در حراج شماره ۴۰ ثبت شده است.

همچنین بر اساس آمار منتشره توسط اداره بازار طلای مرکز مبادله ایران، در یکسال گذشته تعداد کل خریداران ۱۰۴ نفر و تعداد کل فروشندگان ۳۶۱ نفر ثبت شده است؛ رکورد بیشترین حجم خرید توسط یک خریدار برابر با ۵۷۱ کیلوگرم و بیشترین حجم فروش توسط یک عرضه‌کننده برابر با ۱۰۷۱ کیلوگرم بوده است.

مزایای عرضه شمش طلا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران

اما حراج شمش طلا در مرکز مبادله دارای چه مزایای است؟ که در همین راستا سخنگوی مرکز مبادله گفته بود: کاهش قاچاق شمش طلا به خارج و داخل کشور، اطمینان از ورود شمش‌های طلای وارداتی به چرخه بازار اصلی طلای کشور، تأمین بهینه و کارای تقاضای واقعی تولیدکنندگان مصنوعات طلای کشور، تقویت صنعت طلا و جواهرات کشور، کمک به کاهش و حذف طلای غیراصل موجود در بازار طلا و... از جمله مزایای عرضه شمش طلا در مرکز مبادله محسوب می‌شود.

در ادامه هم سیاوش غیبی پور کارشناس اقتصادی در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود: بحث این که صادرکنندگان ملزم به رفع تعهد ارزی با تأیید بانک مرکزی شمش وارداتی را در مرکز مبادله عرضه کنند چندین مزیت دارد در گام نخست شاهد شفافیت در این حوزه و واردات واقعی طلا به کشور خواهیم بود علاوه بر این در حوزه نظارت افزایش خواهد یافت و همچنین طلا به دست مصرف کننده واقعی خود خواهد رسید و موارد تخلفاتی و سوداگری را کمتر شاهد خواهیم بود موردی که می‌تواند در اقتصاد کلان و بازار طلا نقش مهمی را ایفا کند.

برگزاری حراج شمش طلا در مرکز مبادله که اکنون با گذشت بیش از یک سال از آن همچنان به شکل سنتی یعنی حضوری برگزار می‌شود در همین راستا هم پیش از این مسئولان مختلف از جمله معاون ارزی بانک مرکزی وعده الکترونیکی شدن این فرآیند را داده بودند؛ در همین رابطه هم اصغر بالسینی سخنگوی مرکزی مبادله در پاسخ به این پرسش که بناست حراج شمش طلا الکترونیکی برگزار شود؟ به خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: با توجه به تجربه موفق حراج سکه این امکان فراهم خواهد شد که بزودی حراج شمش طلا الکترونیکی برگزار شود.

حالا باید منتظر ماند و دید باتوجه به مزایای اشاره شده در خصوص برگزاری حراج شمش طلای در مرکز مبادله ارز و طلای ایران آيا سرانجام این حراج‌ها به صورت الکترونیکی برگزار خواهد شد؟

امروز ۳۰ دی‌ماه حراج شمش طلا مرکز مبادله برگزار می‌شود