خبرگزاری آنا- سمیه خمارباقی: بی‌تردید، تغییرات سیاسی در سوریه، به دلیل ساختار تشکیلی آن، طراحی، برنامه‌ریزی و ماهیت و تنوع بازیگران خارجی و نیز ابهام در نوع نظام سیاسی جایگزین تنها به سوریه محدود نمی‌شود و محیط پیرامونی آن و منطقه را نیز در بر خواهد گرفت.

بلافاصله پس از سقوط بشار اسد در سوریه، ماشین رسانه‌ای عربی و غربی برای تخریب حشد شعبی به امید انحلال آن و حذف این معادله از جبهه مقاومت تلاش کرد

این تغییرات، محدود به جغرافیای سیاسی سوریه نمی‌شود و یک گفتمان غالب را هدف قرار داده است که بعد از هفتم اکتبر در غزه و به دنبال رویداد‌های لبنان برنامه‌ریزی شد؛ به‌ویژه اینکه سوریه بخش مهم، تأثیرگذار و جبهه پشتیبان مقاومت در لبنان و فلسطین بود و دلایل تمامی فشار‌های سیاسی و نیز حضور گروه‌های تروریستی برای سرنگونی نظام سیاسی دمشق در چارچوب حذف گفتمان مقاومت ارزیابی و تحلیل می‌شود.

طبیعی است که این تغییرات نه تنها مطالبه سیاسی و اقتصادی مردم این کشور را برآورده نمی‌کند بلکه به ناامنی و بی‌ثباتی نیز می‌انجامد به‌ویژه اینکه پای اسرائیل و آمریکا در میان است- سناریوی دوجانبه‌ای که با ابزار ترکیه و برای دستیابی به منافع سیاسی و گسترش ایدئولوژی اخوانی طراحی شد.

آنچه در سوریه رخ داد، یک فرایند سیاسی با مشارکت گروه‌های سیاسی و ائتلاف‌های موردقبول و مشروع بین‌المللی و داخلی نبود؛ بنابراین با وجود مواردی که عنوان شد، عراق یکی از کشور‌هایی است که بیشترین آسیب احتمالی را از تحولات و تغییرات سیاسی جدید سوریه خواهد دید.

عراق بخش مهمی از حلقه محور مقاومت و جبهه پشتیبان آن است که بعد از ۷ اکتبر توانست معادلات جدیدی را در کنار یمنی‌ها در جبهه پشتیبانی مقاومت ایجاد کند. عراق همچنین زخم خورده همین گروه‌هایی است که قدرت را در سوریه به دست گرفته‌اند و هرچند چهره‌ها و عنوان‌ها تغییر کرده است؛ همان ماهیت و رویکرد دنبال می‌شود با این تفاوت که در اتاق فکر تل‌آویو و واشنگتن تلطیف شده‌اند.

بلافاصله پس از سقوط بشار اسد در سوریه، ماشین رسانه‌ای عربی و غربی برای تخریب حشد شعبی به امید انحلال آن و حذف این معادله از جبهه مقاومت تلاش کرد. حتی «محمد الحسان» نماینده سازمان ملل در عراق که مأموریت آن بررسی پایان کار این هیئت در عراق است در دیدار با آیت‌الله سیستانی مرجع عالی‌قدر شیعیان عراق خواستار انحلال حشد شعبی شد؛ بنابراین باید گفت که تحولات سوریه، ظرفیت‌های خفته داعش و بقایای حزب بعث و همچنین گروه‌های سیاسی مسئله‌دار را در عراق فعال می‌کند تا آنجا که برخی از جریان‌های سیاسی و رهبران اهل سنت مانند «خمیس الخنجر» رهبر سابق حزب السیاده و «محمد الحلبوسی» رئیس سابق پارلمان عراق به جانب‌داری از الجولانی و ایجاد روابط با سوریه جدید روی آوردند.

بروز ائتلاف‌های نوظهور در عراق که با گرایشات ملی‌گرایانه شکل گرفته‌اند و از پشتیبانی جریان‌های بیرونی برخوردار هستند، به‌مثابه خطری برای خلع سلاح مقاومت و تغییر معادله عراق قلمداد می‌شود

آمریکایی‌ها نیز خواستار انحلال گروه‌های مقاومت و خلع سلاح آن شدند و دولت «محمد شیاع السودانی» را به‌شدت تحت‌فشار قرار دادند تا آنجا که نخست‌وزیر عراق بین حمایت از ایران و گروه‌های مقاومت و ادامه ثبات و رشد اقتصادی در عراق به دلیل وابستگی بغداد به بانک مرکزی آمریکا مجبور به انتخاب یکی از این دو گزینه شود.

نکته دیگر اینکه اردوگاه الهول (واقع در مرز‌های عراق و سوریه) که بیش از هزاران داعشی را در خود جای داده است و تحت حمایت نیرو‌های دموکراتیک کرد سوریه (قسد) قرار دارد نیز یک بمب ساعتی برای تهدید عراق است.

محافل سیاسی عراق پیشتر نیز نسبت به وجود این اردوگاه و استفاده آمریکایی‌ها از آن برای احیای داعش و اهرم فشار علیه دولت عراق هشدار داده بودند.

اکنون خبر‌هایی می‌رسد که برخی از اعضای برجسته داعش از این اردوگاه به‌طور قاچاق وارد عراق شده‌اند.

بروز ائتلاف‌های نوظهور در عراق که با گرایشات ملی‌گرایانه شکل گرفته‌اند و از پشتیبانی جریان‌های بیرونی برخوردار هستند، به‌مثابه خطری برای خلع سلاح مقاومت و تغییر معادله عراق قلمداد می‌شود.

ارتباط برخی از جریان‌های اهل سنت عراق که درباره داعش مواضع جانب‌دارانه‌ای داشتند و اکنون در حال رایزنی و دیدار با محمد الجولانی هستند نیز احتمال تهدید را بیشتر می‌کند.

محمد الحلبوسی رئیس سابق پارلمان که به دلیل اتهامات مربوط به فساد مالی از کار برکنار شده است به دنبال احیای سیاسی خود و طرح اقلیم سنی است تا آنجا که یک روزنامه آمریکایی دراین‌باره نوشت که محمد الحلبوسی فرد موردنظر آمریکایی‌ها برای تغییر نقشه عراق و جغرافیای سیاسی منطقه است.

نکته دیگر اینکه اردوگاه الهول که بیش از هزاران داعشی را در خود جای داده است و تحت حمایت نیرو‌های دموکراتیک کرد سوریه (قسد) قرار دارد نیز یک بمب ساعتی برای تهدید عراق است

افرادی مانند خمیس الخنجر که پیشتر نیز از داعش به‌عنوان انقلابیون یاد می‌کردند و با داعش در فضای سیاسی عراق همگرایی داشتند در این جبهه قرار دارند.

درواقع باید گفت مدل تغییرات در عراق و تهدید این کشور با الگوی سوریه و لبنان متفاوت است و تلاش می‌شود تا با اهرم فشار گروه‌های سیاسی نوظهور و موردحمایت آمریکا و کشور‌های عربی و همچنین فشار بر مقاومت برای خلع سلاح آن و نیز فشار بر دولت بغداد، پیگیری شود.

بااین‌وجود، این اعتقاد در عراق وجود دارد که در سایه تجربه‌های عراق در مبارزه با تروریسم و پدیده داعش احتمال موفقیت آمریکا حداقل در بازه زمانی کوتاه‌مدت وجود ندارد.

با توجه به ماهیت گروه تروریستی داعش و نوع ایدئولوژی آنها که دولت اسلامی عراق و شام را به‌عنوان شعار اصلی خود انتخاب کرده بودند؛ ضرورت ایجاد می‌کند که جریان‌های سیاسی عراق بیش از گذشته نسبت به سناریو‌های جدید آمریکا برای خلع سلاح مقاومت و تهدید عراق و تجزیه یا شکاف در ساختار سیاسی، فعال کردن گسل‌های اجتماعی و به‌روز کردن مخالفت‌ها و تظاهرات خیابانی آگاه باشند.

انتهای پیام/

تغییرات سیاسی در سوریه؛ آیا عراق هدف بعدی خواهد بود؟