«ایمن صفدی» وزیر امور خارجه اردن، «فواد حسین» وزیر امور خارجه عراق، «اسعد الشیبانی» وزیر خارجه دولت موقت سوریه و «ژان نوئل بارو» وزیر خارجه فرانسه عصر پنجشنبه، در حاشیه داووس ۲۰۲۵ گرد هم آمدند و در نشستی مشترک به تحولات منطقه و روی کار آمدن دولت دوم ترامپ پرداختند.

وزیر امور خارجه اردن گفت: اگر همگی تلاش کنیم، می‌توانیم تنش‌ها در منطقه را کاهش دهیم. تغییراتی در منطقه درحال رخ دادن است. آتش‌بس در غزه درحال اجرایی شدن است و همه امیدواریم و خواستار پیشرفت در مسیر آتش‌بس هستیم.کنون فرصتی داریم که مدت‌ها نداشته‌ایم.

در ادامه، وزیر امور خارجه عراق به کاهش تنش‌ها در منطقه پرداخت و گفت: «من واقع‌گرا خواهم بود. اکنون در منطقه چالش‌ها و فرصت‌هایی وجود دارد. سوال‌هایی درباره تبدیل آتش‌بس در غزه و لبنان به صلح وجود دارد و هر مسئله چالش‌هایی دارد. تغییرات در دمشق نیز فرصت‌ها و چالش‌هایی به همراه خواهد داشت. مسئله سوریه روی منطقه تأثیر دارد.»

او در پاسخ به سوالی درباره خوشبینی خود نسبت به تغییرات در منطقه گفت: «باید واقع‌گرا باشیم. باید به تحولات در واشنگتن و روابط ایران و آمریکا نیز توجه داشته باشیم. چالش این مسئله همچنان باقی مانده است.»

ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه نیز در پاسخ به سوال مشابه گفت: «با توجه به آتش‌بس در غزه، آتش‌بس در لبنان و تغییر دولت در سوریه، محتاطانه خوشبین هستم. اما باید به راهکار سیاسی پایدار برسیم.»

باید علت ۷ اکتبر را درک کنیم

در ادامه پنل مذکور، وزیر امور خارجه اردن در پاسخ به سوالی درباره شروع عملیات طوفان الاقصی در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ گفت: «باید علت وقوع این عملیات را درک کنیم تا بتوانیم مانع تکرار مجدد آن بشویم. باید تنفر‌ها را کاهش دهیم.»

او با اشاره به روی کار آمدن دولت دوم ترامپ تصریح کرد: «هدف اردن، همکاری با ترامپ برای دستیابی به صلح پایدار در منطقه خواهد بود. او بر خواست خود برای ایجاد صلح تأکید کرده است. امیدواریم او اقدامات جدی انجام دهد. مسئله تشکیل دولت فلسطینیان، باید از طریق راهکار سیاسی دنبال شود. سراسر منطقه با همکاری به دنبال ایجاد امید است.»

صفدی در ادامه تأکید کرد: «تاریخ نشان داده است که رویکرد امنیتی اسرائیل پاسخگو نیست و همواره محکوم به شکست بوده است. اسرائیل در این امر شکست خورده است. ما به یک راهکار سیاسی نیاز داریم که در آن به همه طرفین احترام گذاشته شود.»

او در پاسخ به سوالی درباره عدم امیدواری ترامپ به پایداری آتش‌بس در غزه گفت: «همین لحظه هم این آتش‌بس نقض شده است. اما جایگزین آن چه چیزی است؟ بحران غزه روی سراسر منطقه تأثیر گذاشته است.»

وزیر خارجه دولت موقت سوریه نیز مدعی شد: «هدف ما، ایجاد امید برای همه مردم سوریه از طریق ایجاد امنیت و ثبات در منطقه است. از ترامپ خواستار حمایت از روند سیاسی در سوریه و مسیر تازه برای آینده این کشور هستیم.»

او در ادامه اظهارات خود خواستار برداشته شدن تحریم‌های غرب علیه سوریه شد.

ایران برای مذاکره اعلام آمادگی کرده است

وزیر امور خارجه عراق نیز با اشاره به تحولات در سوریه و سقوط دولت «بشار اسد» و روی کار آمدن دولتی تازه متشکل از گروه‌های مختلف معترض و «هیأت تحریر الشام»، شاخه القاعده در سوریه تصریح کرد: «ثبات در سوریه به نفع عراق و مردم آن خواهد بود، اما شرایط کنونی نیازمند همکاری است. ما آماده همکاری با دولت تازه سوریه هستیم و امیدواریم آنها اقدامات لازم برای یک روند سیاسی آزاد را انجام دهند.»

او با اشاره به حملات صورت گرفته علیه شمال سوریه تأکید کرد: «هرگونه حمله به سوریه باعث ورود شهروندان سوریه به عراق خواهد شد و امر خطرناکی است. هرگونه درگیری در شمال سوریه نیز می‌تواند باعث آزادی هزاران زندانی تروریست و نیرو‌های زندانی شده داعش و القاعده شود. در صورت آزادی تروریست‌ها، آنها به تهدیدی جدی علیه سوریه و عراق تبدیل خواهند شد.»

فواد حسین در ادامه اظهارات خود، به «تنش‌ها» بین تهران و واشنگتن پرداخت و گفت: «تنش‌ها بین تهران و واشنگتن روی همه ما تأثیر مستقیم دارد. امیدواریم هر ۲ طرف مذاکره را انتخاب کنند. اما با وجود آمادگی ایران برای دیپلماسی، همچنان اراده کافی از سوی واشنگتن برای مذاکره را ندیده‌ایم.»

او در پاسخ به سوالی درباره خروج نیرو‌های آمریکایی از عراق در دولت دوم ترامپ تأکید کرد: «درباره میزان اراده واشنگتن برای پایبندی به این توافق یا اراده آنها برای گفت‌و‌گو با تهران، باید از آنها سوال کنید، اما به باور من، با توجه به تحولات منطقه، آنها حضور خود در منطقه را حفظ خواهند کرد. ولی به گفت‌و‌گو‌های خود با واشنگتن ادامه خواهیم داد.»

اشغالگری، راه رسیدن به صلح نیست

در پنل مذکور، مجددا نوبت وزیر امور خارجه اردن فرا رسید و او سخنان تازه خود را اینگونه آغاز کرد: «همه تحولات در خاورمیانه، به یکدیگر ربط دارد و در هم آمیخته‌اند. تحولات در منطقه روی اروپا نیز تأثیر دارد.»

او با اشاره به حملات رژیم صهیونیستی به کرانه باختری تصریح کرد: «باید به کرانه باختری به‌عنوان یک مسئله امنیت ملی برای اردن و سراسر جهان نگاه کرد. باید برای رسیدن به راهکاری در جهت به رسمیت شناختن حقوق فلسطینیان و اسرائیلی‌ها تلاش کرد.»

صفدی با تأکید بر نیاز رسیدن به «راهکار ۲ کشوری» گفت: «اشغالگری و تصاحب سرزمین، راه رسیدن به صلح نیست.»

او افزود: «همه کشور‌های منطقه، منطقه خودمان و چالش‌های آن را به خوبی درک کرده‌ایم. ما همگی خواستار راهکار‌هایی درون منطقه‌ای، نشأت گرفته از کشور‌های منطقه هستیم. هرچند خواستار همکاری با شرکای بین‌المللی خود هستیم، اما آنها نباید بالاتر از ما یا جای ما تصمیم‌گیری کنند.»

وزیر امور خارجه اردن تأکید کرد: «نمی‌توانیم اقدامات اشتباه گذشته را تکرار کنیم.»

اروپا مستقل است

وزیر خارجه فرانسه در پاسخ به سوالی درباره عدم اراده اروپا برای «جدایی از سیاست کلان آمریکا» در حوزه‌های متعدد از جمله توافق هسته‌ای با ایران مدعی شد: «در پاسخ به منتقدین باید بگویم که این ادعا درست نیست. آمریکا شریک اروپا است، اما اروپا مستقل است. سیاست خارجی خود را دنبال می‌کنیم.»

ژان نوئل بارو درباره «نگرانی اروپا» بابت تنش‌ها در غرب آسیا که به علت حمایت غرب از رژیم صهیونیستی صورت گرفته است مدعی شد: «منافع ملی ما به خاورمیانه گره خورده است. بزرگترین دغدغه شهروندان اروپایی، امنیت و تروریسم است. گفت‌و‌گو‌های بسیاری درباره مهاجرین در اروپا وجود دارد، ریشه این مسائل در خاورمیانه است. در همین راستا، ما خودمان را شریک منطقه می‌دانیم.»

او درباره آتش‌بس در غزه گفت: «باید برای رسیدن به راهکار سیاسی تلاش کنیم. همین لحظه درحال همکاری با شرکای منطقه‌ای خود هستیم.»

وزیر امور خارجه فرانسه در اظهاراتی ضدایرانی مدعی شد: «علت کاهش تنش‌ها در منطقه، در هم شکسته شدن ایران و نیرو‌های نیابتی آن است.»

این ادعا تعجب میزبان پنل را برانگیخت و گفت: «شما درحالی می‌گویید به‌خاطر در هم شکسته شدن ایران تنش‌ها کاهش پیدا کرده و ایران را عامل تنش‌ها معرفی می‌کنید که به باور بسیاری، اسرائیل باعث تنش‌ها در منطقه است.»

با این وجود ژان نوئل بارو مدعی شد: «دلیل اصلی تنش‌ها هفتم اکتبر است که ایران از آن حمایت کرده است.»

این ادعا درحالی است که «محمدجواد ظریف» معاون راهبردی رئیس جمهور ایران که در داووس حضور داشت، آشکارا اعلام کرد که ایران از عملیات طوفان الاقصی حمایت نکرد و در منطقه هیچ نیروی نیابتی ندارد. او حتی برای اثبات اظهارات خود، از «فرید زکریا» خبرنگار سی ان ان پرسید که یک مثال از پیروی «نیرو‌های به اصطلاح نیابتی ایران، از دستورات تهران» بزند که زکریا درخواست ظریف را بی‌پاسخ گذاشت.

وزیر امور خارجه فرانسه در ادامه با اشاره به برنامه هسته‌ای ایران، ایران را مسئله «امنیت ملی» اروپا توصیف و ادعا کرد: «برنامه هسته‌ای ایران برای اروپا یک مسئله امنیتی و مشکل ساز است. برنامه موشکی ایران نیز درحال ایجاد تهدیدات مستقیم علیه اروپا است. در همین راستا با شرکای تروئیکای خود، درحال مذاکره با ایران هستیم.»

مذاکره با ایران رویکرد منطقی است

ژان نوئل بارو در پاسخ به سوالی درباره احتمال توافق هسته‌ای تازه با ایران گفت: «مذاکره با ایران رویکرد منطقی است. چه جایگزینی برای توافق جامع با ایران وجود دارد؟ جایگزین مذاکرات، استفاده از قدرت سخت است که گزینه‌ای خطرناک برای منطقه، ایران و حتی اروپا و آمریکا خواهد بود. پس در چنین شرایطی، مذاکرات بهترین گزینه است.»

وزیر امور خارجه عراق در پاسخ به سوالی مشابه گفت: «آماده میانجی‌گری بین تهران و واشنگتن هستیم. مذاکره به نفع تمام منطقه و جهان است. در گذشته از ما خواسته شده بود تا بین واشنگتن و تهران میانجی‌گری کنیم و این اقدام را انجام دادیم.»

منبع: ایسنا

گزارش وزیر اقتصاد از جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام