به گزارش خبرنگار مهر، در پی حمله هوایی بامداد امروز رژیم صهیونیستی به خاک ایران، موجی از واکنش‌های حقوقی و سیاسی در سطح داخلی و بین‌المللی شکل گرفته است. در همین راستا، مجید قاسم‌کردی، حقوقدان و فعال مدنی، در گفتگو با خبرنگار مهر با تأکید بر صراحت قوانین بین‌المللی، این اقدام را نقض آشکار اصول بنیادین منشور ملل متحد خوانده و بیان کرد: حق پاسخ قاطع، متقابل و متناسب طبق ماده ۵۱ منشور سازمان ملل برای جمهوری اسلامی ایران کاملاً محفوظ و مشروع است.

تجاوز نظامی بدون مجوز شورای امنیت؛ نقض ماده ۲ بند ۴ منشور ملل متحد

قاسم‌کردی با ارجاع به متن صریح منشور سازمان ملل متحد گفت: بر اساس ماده ۲ بند ۴ منشور ملل متحد، هرگونه توسل به زور در روابط بین‌المللی علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی کشورها، ممنوع و غیرقانونی است. رژیم اسرائیل با تجاوز نظامی به خاک ایران، یکی از اصول اساسی حقوق بین‌الملل را نقض کرده و مرتکب تجاوز بین‌المللی آشکار شده است.

وی افزود: این حمله، فاقد هرگونه مجوز یا مصوبه شورای امنیت بوده و از منظر حقوقی، به معنای استفاده غیرمجاز از زور است؛ مصداق روشن تخلف از تعهدات الزام‌آور منشور که مسئولیت بین‌المللی مهاجم را در پی دارد.

حمله به قلمرو حاکمیتی ایران؛ زمینه‌ساز اعمال حق دفاع مشروع

این حقوقدان ادامه داد: بر اساس ماده ۵۱ منشور ملل متحد، در صورت وقوع حمله مسلحانه علیه یک عضو سازمان ملل، آن کشور حق دارد برای دفاع از خود از نیروی نظامی استفاده کند تا زمانی که شورای امنیت اقدامات لازم را انجام دهد. با توجه به اینکه هدف حمله بامداد امروز، مستقیماً خاک جمهوری اسلامی ایران بوده است، ایران مطابق این ماده از منشور، حق دارد به شکل قانونی، فوری و متناسب پاسخ دهد.

قاسم‌کردی با اشاره به اصول حقوق بین‌الملل عرفی افزود: حتی اگر منشور ملل متحد را کنار بگذاریم، حق دفاع مشروع یک قاعده بنیادین در حقوق بین‌الملل عرفی است که در آرا و رویه دیوان بین‌المللی دادگستری، قطعنامه‌های مجمع عمومی و منشورهای منطقه‌ای نیز به رسمیت شناخته شده است.

اقدام اسرائیل، نقض مضاعف حاکمیت ملی و صلح بین‌الملل

این فعال مدنی در تحلیل ابعاد گسترده‌تر اقدام اسرائیل گفت: حمله بامدادی به ایران، نه‌تنها تعرض به تمامیت سرزمینی یک کشور مستقل است، بلکه صلح و امنیت منطقه‌ای و جهانی را به‌طور جدی تهدید می‌کند. مطابق ماده ۱ منشور ملل متحد، هدف سازمان، حفظ صلح و امنیت بین‌المللی است، و اسرائیل با این اقدام، دقیقاً در تضاد با این مأموریت عمل کرده است.

وی خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی، مسئولیت جامعه جهانی به‌ویژه شورای امنیت، روشن است. اگر این نهاد به وظایف خود عمل نکند، کشورها ناچارند به حق ذاتی دفاع از خود متوسل شوند.

حق انتقام مشروع، در چارچوب تناسب و ضرورت

قاسم‌کردی با تأکید بر اینکه اقدام متقابل ایران در چنین شرایطی نه تنها مجاز بلکه الزامی است، گفت: واکنش ایران، در صورت وقوع، باید در چارچوب دو اصل کلیدی تناسب (proportionality) و ضرورت (necessity) صورت گیرد. یعنی پاسخ باید متناسب با شدت و نوع حمله باشد و تنها در صورتی انجام شود که هیچ راهکار دیگری برای دفاع مؤثر وجود نداشته باشد. این اصول در تمام نظام‌های حقوقی دنیا پذیرفته شده و مشروعیت اقدام ایران را تضمین می‌کند.

دفاع از خود، مجاز، مشروع و حقوقی

قاسم‌کردی با صراحت اعلام کرد: دفاع مشروع، نه تنها حق، بلکه وظیفه هر کشوری برای صیانت از مردم، حاکمیت، و امنیت ملی است. ایران از منظر حقوق بین‌الملل، کاملاً محق به پاسخ‌گویی متقابل است و هیچ مرجع قانونی بین‌المللی نمی‌تواند این حق را نادیده بگیرد.

وی اضافه کرد: سکوت در برابر چنین تجاوزی، به معنای تضعیف نظم بین‌المللی و مشروعیت‌زدایی از حقوق جهانی است. اکنون وظیفه نهادهای بین‌المللی است که به جای تفسیرهای سیاسی، به نص صریح قوانین بین‌المللی وفادار باشند و تجاوز اسرائیل را بدون هیچ ملاحظه‌ای محکوم کنند.

اسرائیل نمی‌تواند حماس را با جنگ شکست دهد