۴ آبان سال ۱۴۰۱ بود که «حمله تروریستی در حرم شاهچراغ (ع)» تیتر رسانه‌ها شد. عصر همان روز بود که یک فرد مسلح که بعد داعشی خوانده شد، با ورود به حرم با استفاده از سلاح کلاشینکف حرم را به خاک و خون کشاند، که منجر به جان باختن دست‌کم ۱۳ تن و زخمی شدن دست‌کم ۱۹ تن شد.

یکی از شاهدان حمله تروریستی شاهچراغ (ع) تعریف می‌کرد: صدای اذان در حرم پیچیده بود و همگی آماده نماز شدیم. ناگهان صدای تیری در صحن حرم پیچید. صدا بلند بود و مردم حیران‌زده در حیاط می‌دویدند. نمی‌دانستیم منبع صدا از کجاست و کجا باید پناه برد. آنقدر صدا زیاد بود، که فکر می‌کردیم یک گروه پرجمعیت به حرم حمله کردند.

چندی پیش مهدی نقویان رئیس مرکز سیما فیلم درباره پرداختن به موضوعات قهرمانانه کشور گفته بود، حادثه شاهچراغ تاریخ قهرمانانه کشور است، که به تعبیر حضرت آقا این حادثه مانند واقعه عاشوراست و باید روایتش کرد. این واقعه موضوعی نیست که بگوییم سه ماه دیگر از اهمیت آن کاسته می‌شود. واقعه مهمی است، که دنیا در برابرش سکوت کرده است. باید کار ماندگاری تولید شود، تا تاثیرگذار باشد و در هر زمان هم قابلیت پخش را دارد.

رئیس مرکز سیما فیلم در پاسخ به این سوال که یکی از افراد بازمانده از آن حادثه تروریستی آرتین بود، که مورد توجه مقامات و رسانه‌ها قرار گرفت، آیا در این سریال به این کودک هم پرداخته می‌شود؟ گفته بود، فعلاً نمی‌توان به طور دقیق از جزئیات آن سخن گفت. ما سعی می‌کنیم درباره شهدا حق مطلب ادا شود. سوژه‌ها را یک جنسی انتخاب نکردیم و بخاطر اینکه سریال به تکرار نیفتد و جذابیت دراماتیک داشته باشد، از سوژه‌های مختلف استفاده کردیم. با انتخاب تیم حرفه‌ای که برای نگارش فیلمنامه هست، درام کار شکل گرفته و ان‌شاء‌الله حق مطلب ادا می‌شود.

چند روز پیش بود که خبر رسید سریال «روز خون» به کارگردانی حمیدرضا همتی و تهیه‌کنندگی مرتضی رضایی در مرکز فارس کلید خورده است. این سریال تلاش نیرو‌های امنیتی و انتظامی برای حفظ آرامش و امنیت کشور و روایت زندگی ۵ خانواده در شهر شیراز را که زندگی همگی در حادثه تروریستی حرم حضرت شاهچراغ (ع) دستخوش تغییر می‌شود، به تصویر می‌کشد.

مرتضی رضایی، تهیه‌کننده سریال «روز خون» که روایتگر حادثه تروریستی شاهچراغ (ع) در شیراز است، درباره این سریال هفت قسمتی گفت: خط اصلی داستان و پیرنگ قصه پیرنگ نیرو‌های امنیتی است، که در کنار آن روایت خانواده‌هایی را داریم، که هر یک در حادثه تروریستی حرم شاهچراغ (ع) آسیب دیدند. کار ما کار داستانی است و مستند نیست. در نهایت همه این اتفاقات به حادثه تروریستی ختم می‌شود.

رضایی در پاسخ به این سوال که روایت داستان به شخصیت‌هایی مانند آرتین که از بازمانده‌های این حادثه بود، می‌پردازد؟ افزود: خیر، ما نمی‌توانیم دقیقاً به آدم‌ها بپردازیم. یعنی اگر بازیگری را در سریال قرار دهیم، که نقش آرتین یا بازماندگان و شهدای حادثه شاهچراغ (ع) بازی کند، هر فردی خود را محق می‌داند که در موردش اظهارنظر کند. مثلاً بگوید من برادر فلانی هستم، چرا این شخصیت این گونه است؟ ما می‌توانیم در سینمای داستانی از شخصیت‌ها گرته‌برداری کنیم. یعنی کد‌هایی را از آدم‌های واقعی بر می‌داریم، در یک آدم (بازیگر) باز آفرینی می‌کنیم. یعنی در سریال فردی را داریم، که کد‌هایی از شهید خادم حرم شاهچراغ (ع) دارد. یا یک پدری را به تصویر می‌کشیم، که کد‌هایی از پدر آرتین را دارد.

تهیه‌کننده سریال «روز خون» افزود: برای اینکه قهرمان‌پروری‌مان قابل تعمیم باشد و جای شک و شبهه باقی نگذارد، از پرداختن به اسم و شخصیت واقعی آدم‌ها بنا به ضرورت‌های درام و اقتباس دوری کردیم. اگر من مستندساز بودم، وفادار بودن به آن آدم‌ها برایم بسیار مهم بود. اما در داستان طرح قصه، تعمیم‌بخشی و ارجحیت منافع ملی اولویت دارد. این موارد جزو دستورالعمل‌هایی بود، که ما بر اساس آن پیش رفتیم. هرچند برای ما راحت بود، که به سراغ آدم‌های واقعی حادثه برویم؛ چون هم داستان موجود است، هم خودِ فرد. حتی می‌توانم اسم شخصیت‌ها را همانی که هست بگذاریم. اما تبعات بعدی به دنبال دارد. همانطور که الان برخی خانواده‌های شهدا روایت‌های مختلفی از حادثه دارند. دفتر فیلمنامه رسانه ملی هم تصمیم گرفت که از پرداختن به شخصیت‌های واقعی خودداری کنیم، که نظر کاملاً درستی است و من با آن موافقم.

وی در پاسخ به این سوال که مبنای داستان استنادات نیرو‌های امنیتی است؟ تصریح کرد: مبنا و ملاکمان پژوهش‌های چند مراکز است که می‌توان به پژوهش‌های دفتر حسینیه هنر شیراز، مجموعه مستند صداوسیمای مرکز فارس، موسسه حفظ و نشر آثار دفاع مقدس و پژوهش حوزه هنری اشاره کرد. دفتر حسینیه هنر شیراز از لحظه وقوع حادثه شروع به خاطره‌نگاری کرد. صدواسیما مرکز فارس مجموعه مستند ساخت، که با خانواده شهدا مصاحبه کرد. ما تمام این پژوهش‌ها را جمع‌آوری کردیم، از دل آن به پژوهش تولید محور رسیدیم. ما قاعدتاً تمام فیلم‌های موجود را با ملاحظات نیرو‌های امنیتی دیدیم، تا از جهات مختلف اطلاعات داشته باشیم.

رضایی در پاسخ به این سوال که از آنجایی که متاسفانه حادثه دوم تروریستی شاهچراغ (ع) هم به وقوع پیوست، سریال «روز خون» به آن حادثه هم می‌پردازد؟ بیان کرد: خیر، چون حادثه دوم زمانی اتفاق افتاد که حدود ۷۰ درصد فیلمنامه را نگارش کردیم. ولی پایان این سریال دستگیری، کشته شدن عامل اول حادثه تروریستی شاهچراغ (ع) و دستگیری عامل دوم است. چون در اولین حادثه تروریستی شاهچراغ (ع) دو نفر عامل اصلی بودند. یک نفر در صحنه کشته شد و یک نفر فرار کرد.

تهیه‌کننده سریال «روز خون» با بیان اینکه تم اصلی سریال «روز خون» این است که اغتشاشات و شلوغی‌های روز حادثه در شیراز سبب شد نیرو‌های امنیتی سریع در محل حادثه حاضر نشوند، تصریح کرد: از آن طرف نیرو‌های دوم امنیتی پنج دقیقه بعد عامل حادثه را دستگیر کردند. بنابراین، سکانس پایانی سریال، دستگیری تروریست دوم است. اگر شیراز آن روز درگیر اغتشاشات نبود، هم‌وطنانمان شهید نمی‌شدند.

وی در پاسخ به این سوال که اگرچه آن زمان شایعاتی شکل گرفت، تا عملیات تروریستی شاهچراغ (ع) را بر گردن نظام جمهوری اسلامی بیندازند، تصریح کرد: مردم می‌پرسند چطور یک فرد مسلح وارد حرم شاهچراغ (ع) شده است. او با اسلحه وارد حرم نشده بود، بلکه دم در اسلحه‌اش را مسلح کرد، آدم‌ها را کشت و داخل حرم رفت. یعنی از بیرون حرم شروع به تیراندازی کرده بود. واقعاً اسلحه آوردن در شیراز کار سختی نیست! چون شیراز با بندرعباس، کرمان و سیستان و بلوچستان ارتباط دارد. اگر تصاویر دوربین‌های مدار بسته را نگاه کنید می‌بینید اگر اسلحه‌اش گیر نمی‌کرد و مردم فرار نمی‌کردند، حادثه شاهچراغ (ع) بیش از ۱۰۰ نفر کشته می‌داد. این در حالی بود که این اسلحه هزار بار چک شده بود.

رضایی در پاسخ به این سوال که تمام بازیگران از شیراز هستند؟ توضیح داد: خیر، تا الان خانم‌ها آزیتا ترکاشوند، حدیثه تهرانی و آقایان قاسم زارع، بهروز قادری، حبیب بختیاری، حمید ابراهیمی، مهدی صبایی و ... از تهران هستند. در کل، بازیگرانی که شاکله اصلی سریال هستند، از تهران‌اند.

در ادامه رضا زارع، مدیر کل سیمای استان‌ها با بیان اینکه تصویربرداری سریال «روز خون» به مدت سه ماه انجام می‌شود، افزود: ان‌شاء‌الله همزمان با سالروز حمله تروریستی شاهچراغ (ع) از یکی از شبکه‌های سراسری پخش خواهد شد. این سریال هفت قسمت ۴۲ دقیقه‌ای است.

خبرنگار: نفیسه خلیلی

مجموعه «روز خون» روایتگر حادثه تروریستی شاهچراغ (ع)